Logodiatrofis.gr
Τροφογνωσια

Αμύγδαλο: Ένας δυνατός σύμμαχος Υγείας

Με την λέξη αμύγδαλο έρχεται στο μυαλό την ταινία ”Κορίτσια στον ήλιο”.

 

45 χρόνια μετά ύστερα από διαρκείς έρευνες και μελέτες, επιστήμονες έρχονται να μας υποδείξουν τις ευεργετικές ιδιότητες που μπορεί να έχει η κατανάλωση μόλις μιας χούφτας αμύγδαλα στην υγεία μας αλλά και στην ομορφιά μας. Τελευταία τιμητική διάκριση του αμυγδάλου είναι η κατάταξη του στις ελληνικές υπερτροφές.

Το Αμύγδαλο αποτελεί ένα πολύ καλό σύμμαχο Υγείας, αλλά και Ομορφιάς!

Ιστορική Αναδρομή
Τα αμύγδαλα είναι ο καρπός της αμυγδαλιάς που προέρχεται από τη Μ. Ασία γ’ αυτό και θεωρούνται μεσογειακά. Έγινε γνωστή στην Ελλάδα και ύστερα στην Ιταλία κατά τον 3ο αι. π.χ. Λέγεται μάλιστα ότι η διάδοση της καλλιέργειας της αμυγδαλιάς σε χώρες της Μεσογείου έγινε από Έλληνες και Ρωμαίους. Σε πολλά μέρη της Ανατολής ήταν γνωστή με το όνομα ”Αθάσια”, από την θασία αμυγδαλίνη που τιμούσαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Ιστορικά κείμενα μας διδάσκουν επίσης ότι ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε γλυκά και πικρά αμύγδαλα για θεραπευτικούς σκοπούς.

Θρεπτική Αξία του αμυγδάλου
Το αμύγδαλο είναι το πιο θρεπτικό είδος ξηρών καρπών. Το μεγαλύτερο μέρος τους αποτελείται από ακόρεστα λιπαρά οξέα(καλά λιπαρά) ενώ αποτελεί εξαιρετική πηγή φυτικών ινών, πρωτεΐνης, βιταμίνης Ε, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, σιδήρου και ασβεστίου. Περιέχει κορεσμένα λιπαρά σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση ενώ δεν περιέχει καθόλου χοληστερίνη. Γ’ αυτό και θεωρείται από τις πιο πλήρεις τροφές.

Όπως αναφέρει ο Νίκος Λιάπης στο βιβλίο του ”Ιπποκράτειος Διατροφή” το 1998 στο συμπόσιο ”Οι καρποί με κέλυφος είναι υγιεινή διατροφή” ο Δρ. Gary Beecher, της USDA-ARS, ανέλυσε το περιεχόμενο των αμυγδάλων και δήλωσε «Δεν έχω ξαναδεί ποτέ αυτή την ποικιλομορφία των φυτοχημικών σε μία μόνο πηγή»

Αναλυτικά η θρεπτική σύσταση των αμυγδάλων φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, σύμφωνα με τους πίνακες Ελληνικής σύστασης τροφίμων.

Διατροφική Ανάλυση ανά 100 γραμμάρια

Ενέργεια

591 θερμίδες

Πρωτεΐνη

7,1 γραμμάρια

Υδατάνθρακές

23,3 γραμμάρια

Ολικό Λίπος

52,1 γραμμάρια

Κορεσμένα

8,6%

Μονοακόρεστα

59,7%

Πολυακόρεστα

31,7%

ω-3

0,5%

ω-6

31,2%

Νερό

5,2 γραμμάρια

Ασβέστιο

405 mg

Κάλλιο

4,7 mg

Μαγνήσιο

720 mg

Νάτριο

2,5 mg

Σίδηρος

3,0 mg

Φώσφορος

1235 mg

Χρώμιο

14,3 mg

Βιταμίνη E

25.87 mg

Φυλλικό οξύ

29 mcg

 

Μια ασπίδα προστασίας για τον ανθρώπινο οργανισμό έναντι χρόνιων, σοβαρών παθήσεων
Μια σειρά εμπεριστατωμένων ερευνών όπως θα δούμε παρακάτω μας διδάσκουν πως τα αμύγδαλα μπορούν να συνδράμουν στην αποφυγή ασθενειών όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η παχυσαρκία που ταλαιπωρούν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της γης.

Στις Καρδιαγγειακές Παθήσεις
Οι φυτοστερόλες και τα φλαβονοειδή που περιέχονται στα αμύγδαλα έχουν καρδιοπροστατευτική δράση. Τα αμύγδαλα είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν στην μείωση της συγκέντρωσης των λιπιδίων στο αίμα, βοηθώντας μ’ αυτό τον τρόπο στη μείωση της χοληστερίνης και στην προστασία της καρδιάς. Οι βιταμίνες, οι πρωτεΐνες και οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα αμύγδαλα αποτελούν απαραίτητα στοιχεία για την καλή λειτουργία της καρδιάς. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει η κατανάλωση ξηρών καρπών αντί άλλων λιπαρών προϊόντων μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες για παθήσεις της καρδιάς σε ποσοστό έως και 40%. Άλλες μελέτες μας διδάσκουν ότι η καθημερινή κατανάλωση μικρής ποσότητας αμυγδάλων μπορεί να συνδράμει στη μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL-Χοληστερόλη).

Στην Αρτηριακή Πίεση
Οι φυτικές πρωτεΐνες σε συνδυασμό με το κάλιο και το μαγνήσιο βοηθούν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης. Σχετικές έρευνες αποδεικνύουν ότι όσοι καταναλώνουν φυτικές πρωτεΐνες έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση σε σχέση με όσους καταναλώνουν πρωτεΐνες που περιέχονται σε ζωικά προϊόντα (κρέας). Φυτικές πρωτεΐνες περιέχονται επίσης στα όσπρια, στους σπόρους, τη σόγια.
Σημαντικό!!! Αποφεύγουμε τα αλατισμένα αμύγδαλα διότι η υψηλή συγκέντρωση αλατιού στο αίμα είναι υπεύθυνη για την υπέρταση αλλά και γιατί το αλάτι λειτουργεί ως εθιστικό στην κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας.

Στην Παχυσαρκία
Σίγουρα ακούγεται παράδοξο ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών μπορεί να συνεισφέρει στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Τελευταίες μελέτες όμως μας αποδεικνύουν ότι τα καλά λιπαρά (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα) που περιέχονται στους ξηρούς καρπούς ενισχύουν το αίσθημα του κορεσμού ενώ η πρωτεΐνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κάψει θερμίδες κατά τη διαδικασία της χώνεψης. Αξιοπρόσεχτο είναι το πόρισμα μιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε 65 παχύσαρκούς στην Καλιφόρνια και τα αποτελέσματα ήταν απτά σε μόλις 24 εβδομάδες.
Οι συμμετέχοντες ήταν όλοι ενήλικες και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες όπου σε μια διατροφή 1.000 θερμίδων προστέθηκαν στην μια ομάδα 100 γρ. αμύγδαλα και στην άλλη 100 γρ. σύνθετων υδατανθράκων (ποπ-κορν, ψητές πατάτες). Ο αριθμός των θερμίδων και των πρωτεϊνών που προσλάμβαναν και οι δύο ομάδες ήταν ίσος, η δίαιτα με τα αμύγδαλα όμως περιείχε διπλάσια λιπαρά, κυρίως μονοακόρεστα. Μετά από 24 εβδομάδες οι παχύσαρκοι που καταναλώνανε αμύγδαλα μειώσανε όχι μόνο το βάρος τους αλλά και το δείκτη μάζας σώματος(ΒΜΙ) κατά 18%, ενώ η ομάδα με τους υδατάνθρακες κατά 11%.
Σε μια άλλη έρευνα του πανεπιστημίου του Queens στην οποία οι συμμετέχοντες κατανάλωναν καθημερινά 60 γρ. αμύγδαλα χωρίς ν’ αλλάξουν τις υπόλοιπες διατροφικές τους συνήθειες διαπιστώθηκε ότι τα άτομα δεν αύξησαν το βάρος τους ενώ απεναντίας μείωσαν την ποσότητα της κατανάλωσης άλλων τροφών. Το πόρισμα των ειδικών ήταν ότι οι πρωτεΐνες και οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα αμύγδαλα κράτησαν τους συμμετέχοντες μεγαλύτερο διάστημα χορτάτους απ’ ότι πριν. Συμπερασματικά η κατανάλωση 9-10 αμυγδάλων ως σνακ είναι ικανά να «κόψουν» την πείνα μέχρι την ώρα του κυρίως γεύματος.

Στον Διαβήτη
Οι φυτικές ίνες, οι φυτικές πρωτεΐνες, η βιταμίνη Ε που λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό αποφέρουν στη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης αίμα. Όλοι εξάλλου γνωρίζουν ότι οι ζαχαρώδεις τροφές, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, τα κορεσμένα λιπαρά είναι ο χειρότερος φίλος για το σάκχαρο του αίματος, συστατικά τα οποία δεν περιέχονται στα αμύγδαλα. Πολυετή έρευνα του πανεπιστημίου του Harvard σε γυναίκες 34-59 ετών έδειξε ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών τέσσερις ή και παραπάνω φορές την εβδομάδα μπορεί να προλάβει την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 σε ποσοστό έως και 27%.
Το αμύγδαλο ως υπερτροφή
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες το αμύγδαλο θεωρήθηκε υπερτροφή για τις δράσεις του ενάντια στον διαβήτη τύπου 2.

Για τους χορτοφάγους
Όσοι απέχετε από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων θα πρέπει να γνωρίζεται ότι οι ξηροί καρποί συνδυασμένοι με όσπρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φυτικά υποκατάστατα των ζωικών πρωτεϊνών. Επιπλέον η μεγάλη περιεκτικότητα των αμυγδάλων σε ασβέστιο τους δίνει το πλεονέκτημα να θεωρούνται ιδανικό υποκατάστατο των γαλακτοκομικών προϊόντων για την κάλυψη των αναγκών μας σε ασβέστιο σε περιόδους νηστείας. Ένα φλιτζάνι αμύγδαλα μας δίνει τόσο ασβέστιο όσο και ένα μικρό κομμάτι φέτα.
Επίσης ο συνδυασμός των αμυγδάλων με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (φυσικός χυμός πορτοκάλι) βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου που περιέχουν, ιδίως για τα άτομα τα οποία δεν καταναλώνουν κρέας αλλά και σε περιόδους νηστείας όπου τροφές πλούσιες σε σίδηρο( κρέας, συκώτι) δεν καταναλώνονται.

Στην εγκυμοσύνη
Η κατανάλωση αμυγδάλων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα σημαντική λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας τους σε μαγνήσιο, η πρόσληψη του οποίου είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη διάρκεια της κύησης. Περισσότερες πληροφορίες για τη δράση του μαγνησίου στις εγκυμονούσες μας δίνει η Μαιευτήρας-Γυναικολόγος Dr Φαίη Αναστασιάδου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κα. Αναστασιάδου ”η δράση του μαγνησίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι τοκολυτική. Εμποδίζει δηλαδή τη δραστηριότητα της μήτρας με αποτέλεσμα να καταστέλλονται οι συστολές (συσπάσεις). Η υπομαγνησιαιμία (χαμηλό μαγνήσιο στο αίμα) μπορεί να προκαλέσει σύσπαση των μυών(κράμπες)”.
Το μαγνήσιο επίσης χορηγείται στις εγκυμονούσες, σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της προεκλαμψίας, μιας ασθένειας που χαρακτηρίζεται από πρηξίματα, παρουσία πρωτεϊνών στα ούρα, αυξημένη πίεση του αίματος και μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό. Αυτό είναι πιθανόν να οφείλεται σε κακή αιμάτωση του πλακούντα, του μητρικού ιστού που θρέφει το έμβρυο. Υπάρχουν αναφορές ότι το μαγνήσιο πέρα από την αντιμετώπιση μπορεί να συμβάλλει και στην πρόληψη της προεκλαμψίας χωρίς αυτό να έχει αποδειχθεί επιστημονικά.
Ενδεικτικά η ημερήσια συνιστώμενη δόση μαγνησίου για τις εγκυμονούσες είναι 450mg. Μια εξέταση αίματος μπορεί να διαπιστώσει αν μια γυναίκα έχει ανάγκη από υψηλότερη δοσολογία.

Τα αμύγδαλα επίσης είναι πλούσια σε φολικό οξύ το οποίο προστατεύει τα μωρά από βλάβες του νωτιαίου σωλήνα σημειώνει η κα. Αναστασιάδου. Σ ‘ αυτή την περίπτωση η πρόληψη μιας πιθανής έλλειψης φολικού οξέος είναι θεμελιώδους σημασίας διότι αν σ΄ ένα μωρό κατά την ενδομήτρια ζωή παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα στον νωτιαίο σωλήνα πολλές φορές συνιστάται η διακοπή της κύησης.

Επιπλέον έρευνες μας πληροφορούν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης μαθησιακών δυσκολιών στα παιδία. Κ αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι το 60% του εγκεφάλου μας είναι φτιαγμένο από λίπος και το ένα τρίτο από αυτό είναι ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα σε αναλογία 1/1. Άλλες μελέτες διαπιστώνουν ότι η αυξημένη πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να βοηθήσει παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες αυξάνοντας ικανότητα μάθησης και συγκέντρωσης.

Τέλος θα θέλαμε να σας επισημάνουμε ότι υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι η βιταμίνη Ε μπορεί να δώσει ώθηση στην γονιμότητα γ’ αυτό και αναφέρεται και ως «αναπαραγωγική βιταμίνη». Για να επηρεάσει όμως τη γονιμότητα πρέπει να λαμβάνεται σε μεγαλύτερες ποσότητες που είναι δύσκολο να προσληφθεί μόνο μέσω της διατροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η συμβουλή ενός ειδικού ο οποίος θα συντάξει ένα διαιτολόγιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες του καθενός με το κατάλληλο συμπλήρωμα διατροφής.

theodwra-tzaniΔημοσιογραφική επιμέλεια κειμένου

Θεοδώρα Τζανή

Δημοσιογράφος

Μέλος της Ομάδας Logodiatrofis.gr

doratn22 @ gmail.com

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ