Logodiatrofis.gr
Εποχιακά Θέματα

Η νηστεία σε παιδιά και εγκύους

Κατά τη Σαρακοστή, η νηστεία γενικά περιλαμβάνει αποχή απ’ όλα τα ζωικά προϊόντα.

Τρόφιμα που αποκλείονται από το διαιτολόγιο είναι τα γαλακτοκομικά, το κρέας, το ψάρι(εκτός 25ης Μαρτίου & Βαΐων), το αβγό.

Αποτέλεσμα του αποκλεισμού αυτών των τροφίμων από το διαιτολόγιο είναι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ζυμαρικών, ψωμιού, οσπρίων, λαδερών φαγητών και λίπους, ώστε να επιτευχθεί ενεργειακό ισοζύγιο.

Προς την κατεύθυνση αυτήν είναι απαραίτητη η κατανάλωση τροφών που περιέχουν τις λεγόμενες “υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες”.

Οι πρωτεΐνες αυτές παρουσιάζουν παρόμοια σύσταση (αλληλουχία αμινοξέων) με τις αντίστοιχες του κρέατος. Μια τέτοια κατηγορία τροφών, συμπεριλαμβάνει το σουσάμι και τα προϊόντα του, χαλβά και ταχίνι.

Τα προϊόντα αυτά αποτελούν φυτικής προέλευσης τρόφιμα με υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη.

Οι συστάσεις της νηστείας μοιάζουν αρκετά με αυτές της μεσογειακής διατροφής του υγιεινότερους τρόπου διατροφής στον κόσμο, κι αυτό, γιατί τα λιπαρά οξέα τους είναι στην πλειονότητά τους με θετικό ισοζύγιο για την υγεία.

Η αυξημένη παρουσία λιπαρών οξέων όπως το ελαιόλαδο, το αβοκάντο, το καλαμπόκι, το σουσάμι μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή κλπ  καθώς τα συγκεκριμένα οξέα δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός, γι’ αυτό και θεωρούνται απαραίτητα.

Παρατηρούμε λοιπον αύξηση της κατανάλωσης λαχανικών και φρούτων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πρόσληψη φυτικών ινών, που ευθύνονται για την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και τη μείωση εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και όχι μόνο.

Επίσης αυξάνεται η πρόσληψη μικροστοιχείων με αντιοξειδωτική δράση, όπως είναι η βιταμίνη C, τα ω3 λιπαρά που βελτιώνουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, καλύπτουν τον οργανισμό από διάφορες μορφές καρκίνου, ιώσεων και από την αρνητική δράση των ελεύθερων ριζών.

Παρατηρούμε την απουσία τρανς λιπαρών, όπως τα γλυκά, το κρέας σε μορφές τυποποίησης(πάριζα, μπέικον κλ), τα τυριά και οι κρέμες, τρόφιμα που ενοχοποιούνται για πλήθος ασθενών, οξείδωσης και επιβάρυνσης του οργανισμού.

Περιλαμβάνουμε πιο τακτικά στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο τα θαλασσινά, τα οποία παρέχουν αυξημένες ποσότητες ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, βελτιώνοντας την καρδιακή και νευρική λειτουργία του οργανισμού. Αυτά είναι και τα κυριότερα ευεργετήματα της νηστείας προς τον ανθρώπινο οργανισμό.

Όμως, έχει δύο πλευρές, έτσι και η νηστεία κρύβει διάφορους κινδύνους σε ανθρώπους που δεν ακολουθούν βασικούς κανόνες της υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής.

Ο αποκλεισμός δύο βασικών ομάδων τροφίμων (γαλακτοκομικών και κρέατος) από το διαιτολόγιο δημιουργεί αυξημένες πιθανότητες έλλειψης βασικών θρεπτικών συστατικών που σε άλλα διαστήματα του έτους συνηθίζουμε να λαμβάνουμε από αυτά.

Υπάρχουν όμως αντικαταστάσεις που μπορούν να καλύψουν αυτές τι ελλείψεις αρκεί να γίνονται σωστά.

Βασικό συστατικό που λαμβάνεται σε μειωμένες ποσότητες είναι οι πρωτεΐνες, τις οποίες συνηθίζουμε να λαμβάνουμε καθημερινά από τα ζωικά προϊόντα.

Η επαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών είναι υπεύθυνη για την ομαλή ανάπτυξη και διατήρηση του μυϊκού ιστού στον οργανισμό.

Ο μυϊκός ιστός είναι ο βασικός μεταβολικά δραστήριος ιστός που ορίζει και τα επίπεδα του βασικού μεταβολισμού (δηλαδή τον ρυθμό καύσεων) κάθε ανθρώπου.

ΠΑΙΔΙΑ – ΕΦΗΒΟΙ

Για τα παιδιά και τους εφήβους η πρόσληψη ποσότητας πρωτεϊνών μέσω του καθημερινού τους διαιτολογίου είναι απαραίτητη, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βέλτιστη ανάπτυξη του μυϊκού τους συστήματος, αλλά και άλλων οργανικών τους συστημάτων, όπως το ανοσοποιητικό.

Δεν μπορούμε να πούμε στα παιδιά να μην νηστεύουν, απλά πρέπει να επακολουθήσουν οδηγίες ειδικού γιατί υπάρχουν κίνδυνοι να υπάρξουν προβλήματα υγείας, ανάπτυξης και κόπωσης του οργανισμού.

Υπάρχουν διατροφικές λύσεις αρκεί να τηρούνται.

ΣΕ ΕΓΚΥΜΟΣΙΝΗ – ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

Η κάλυψη των αυξημένων ημερήσιων πρωτεϊνικών αναγκών για μια έγκυο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου, αλλά και την καλή υγεία της μητέρας.

Το Διαιτολόγιο εγκύου θα πρέπει να εμπλουτισθεί με επιπλέον ποσότητες δημητριακών, φρούτων και φυτικών ελαίων, τρόφιμα στις ποσότητες που να είναι είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες ενός μέσου ενήλικου, και του βρέφους με πρωτεΐνη, σίδηρο και βιταμίνη Β12, ασβέστιο, και  είναι δύσκολο συνήθως να επιτευχθεί η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη χωρίς τη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής.

Η συμμετοχή  λοιπόν στην νηστεία σε εγκυμοσύνη δεν συνίσταται, αλλά εάν θέλουμε να γίνει, πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη ειδικού.

Επίσης ομάδες που βρίσκονται σε κίνδυνο υγείας (αυτοάνοσα, σάκχαρο, καρκίνο κλπ) και  έχουν αυξημένες ανάγκες, μπορεί να παρουσιάσουν προβλήματα.

Συμπτώματα έλλειψης συστατικών διατροφικών, αδυναμία, η εύκολη κόπωση και η υπνηλία. Τρόφιμα φυτικής προέλευσης, πλούσια σε σίδηρο και βιταμίνη Β12, που δεν θα πρέπει να λείπουν από κανένα νηστίσιμο διαιτολόγιο, είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα οστρακοειδή, το ταχίνι, το σουσάμι και τα εμπλουτισμένα δημητριακά.

Για το ασβέστιο και την Βιταμίνη D που  είναι το στοιχείο που προσδίδει σωστή δομή και ισχυροποίηση των οστών, και παίζει σημαντικό ρόλο στη φυσιολογική καρδιακή λειτουργία, είναι δύσκολο να προληφθεί στην νηστεία.

Το νηστίσιμο διαιτολόγιο αδυνατεί να δώσει την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου στον οργανισμό, κυρίως λόγω της διαθεσιμότητάς του από τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης.

Και σε αυτήν την περίπτωση τα παιδιά και οι έφηβοι, που βρίσκονται σε περίοδο ανάπτυξης, αλλά και άτομα με προβλήματα στην καρδιακή λειτουργία δεν θα πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς τις οδηγίες ειδικού διαιτολόγου.

Καλές πηγές ασβεστίου κατά την περίοδο της νηστείας είναι οι γαρίδες με κέλυφος, οι ξηροί καρποί, το λάχανο, το μπρόκολο, ο χαλβάς, το σουσάμι, το γάλα σόγιας τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Σήμερα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και γάλα φυτικό εμπλουτισμένο με βιταμίνη D

Παρακάτω αναφέρουμε τρόφιμα ευρείας κατανάλωσης κατά την περίοδο της νηστείας και μπορούν να περιέχονται σε ένα ημερήσιο διαιτολόγιο και μας δίνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

  • ΠΗΓΕΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ: σουσάμι και τα προϊόντα του (ταχίνι, παστέλι), όσπρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μπρόκολο, αποξηραμένα φρούτα (ειδικά τα σύκα), ορισμένα θαλασσινά, εμπλουτισμένα τρόφιμα (προϊόντα σόγιας, μπάρες δημητριακών, χυμοί φρούτων).
  • ΠΗΓΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D: εμπλουτισμένα τρόφιμα (π.χ. δημητριακά πρωινού). Παράγεται και από το δέρμα μας με την έκθεση στον ήλιο.
  • ΠΗΓΕΣ ΣΙΔΗΡΟΥ: όσπρια, αποξηραμένα φρούτα, ξηροί καρποί, σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ορισμένα θαλασσινά, εμπλουτισμένα τρόφιμα (δημητριακά πρωινού και μπάρες). Για καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου των τροφίμων αυτών, συνοδεύετε με βιταμίνη C.
  • ΠΗΓΕΣ Β12: θαλασσινά, εμπλουτισμένα τρόφιμα (π.χ. δημητριακά πρωινού).
  • ΠΗΓΕΣ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ: Θαλασσινά(καλαμαράκια, χταπόδι κλπ), όσπρια, μανιτάρια

Σημείωση: Οι παραπάνω συμβουλές είναι γενικές και δεν ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες του κάθε ατόμου. Για εξατομικευμένες συμβουλές, αν έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας, είστε έγκυος ή θηλάζετε, ζητήστε τη συμβουλή του ιατρού σας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ