Logodiatrofis.gr
Παχυσαρκία

Διατροφή & Βαριατρική

Η παχυσαρκία σήμερα αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα διατροφικά προβλήματα για τις προηγμένες κοινωνίες. 

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, ο προσδιορισμός της παχυσαρκίας γίνεται μέσω του Δείκτη Μάζας Σώματος, ο οποίος προκύπτει αν διαιρέσουμε το σωματικό βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα).

Δείκτης Μάζας Σώματος = Σωματικό Βάρος (σε κιλά)/Ύψος2 (σε μέτρα)

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την κατηγοριοποίηση με βάση το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ):

Ταξινόμηση του Αυξημένου Σωματικού Βάρους και της Παχυσαρκίας

Κατηγορία

ΔΜΣ

Ελλιποβαρής

<18,5

Φυσιολογικός

18.5-24,9

Υπέρβαρος

25-29,9

Παχυσαρκία, τάξης

 

  Ι

30-34,9

  II

35-39

  III

=ή>40

Οι επιπτώσεις της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολλές και σχετίζονται με σοβαρές ασθένειες, όπως καρδιαγγειακά, σακχαρώδης διαβήτης και υπέρταση. Έτσι , τα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος καταφεύγουν σε διάφορες μεθόδους απώλειας βάρους (δίαιτα, φυσική δραστηριότητα), προκειμένου να βελτιώσουν τα επίπεδα υγείας τους.  Ωστόσο, έχοντας εξαντλήσει όλους τους τρόπους για την επίλυση αυτού του προβλήματος, χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα, τα άτομα αυτά καταφεύγουν σε ιατρικές μεθόδους, τις βαριατρικές επεμβάσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως τον περιορισμό του όγκου του στομαχιού.  Συγκεκριμένα, τα άτομα που υποβάλλονται σε χειρουργική αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

  • ΔΜΣ > 40
  • ΔΜΣ > 35 και συνύπαρξη σοβαρών συνοδών νόσων (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, αρθρίτιδα, υπερλιπιδαιμία, καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, υπέρταση, υπνική άπνοια)
  • Επαναλαμβανόμενη αποτυχία συντηρητικών μεθόδων
  • Απουσία μεταβολικών, ενδοκρινολογικών και ψυχικών νοσημάτων
  • Απουσία σοβαρών παθήσεων πεπτικού συστήματος, ηπατικής κίρρωσης και αποκλεισμός ασθενών  με κατάχρηση αλκοόλ και οινοπνεύματος.
  • Η θετική επίδραση των βαριατρικών επεμβάσεων στην απώλεια βάρους οφείλεται στο ότι:
  • Περιορίζουν τη χωρητικότητα του στομαχιού.
  • Καταστέλλουν τις ορμόνες της πείνας.
  • Μειώνουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και θερμίδων.

Οι διατροφικές οδηγίες εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση.

Η διατροφή αρχίζει πάντα με υγρά μόνο. Οι καλύτερες επιλογές είναι νερό, τσάι, ζελέ χωρίς ζάχαρη, ζωμός κρέατος, γάλα με χαμηλά λιπαρά.

Στη συνέχεια 1–2 εβδομάδες μετά από τη χειρουργική επέμβαση, τα πολτοποιημένα μαλακά τρόφιμα εισάγονται στο διαιτολόγιο για ένα χρονικό διάστημα περίπου δύο εβδομάδων.

Το μέγεθος του γεύματος είναι αυξανόμενο στο χρονικό αυτό διάστημα, μέχρι τον όγκο που χωρά το νέο στομάχι που έχει δημιουργηθεί. Μερικά άτομα ισχυρίζονται πως βιώνουν μια αύξηση στην όρεξη ή το αίσθημα της πείνας περίπου 10–14 ημέρες μετά από τη χειρουργική επέμβαση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου τα περισσότερα άτομα θεωρούν ότι η κατανάλωση νερού είναι πολύ βελτιωμένη και είναι πολύ ευκολότερο να το καταναλώνουν. Από τη στιγμή που ο ασθενής είναι ένα μήνα εκτός νοσοκομείου,
συστήνεται να προχωρήσει σταδιακά σε μια πιο στερεή τροφή για άλλες 2–4 εβδομάδες.

Ο ακριβής ρυθμός προώθησης τόσο της σύστασης της δίαιτας όσο και του μεγέθους του γεύματος εξαρτώνται από την ανοχή του ασθενούς και το είδος της εγχείρησης

Συνοπτικά, τα άτομα τα οποία έχουν υποβληθεί σε χειρουργικές επεμβάσεις παχυσαρκίας είναι σημαντικό να ακολουθούν τις παρακάτω οδηγίες:

  • Να μην τρώτε τίποτα σε στερεά μορφή τον 1ο μήνα.
  • Τα τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη (κοτόπουλο, ψάρι, κρέας) να τα καταναλώνετε πριν τα στέρεα (ρύζι, ζυμαρικά, πατάτες).
  • Να τρώτε πάντα αργά και σε μικρή ποσότητα (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού η κάθε μπουκιά).
  • Μην καταναλώνετε νερό κοντά στα γεύματα. (τουλάχιστον ½ ώρα πριν και ½ -1 ώρα μετά από κάποιο γεύμα)
  • Μην πίνετε καθόλου αναψυκτικά.
  • Να μην καταναλώνετε ζάχαρη σε οποιαδήποτε μορφή (η φρουκτόζη είναι ζάχαρη) διότι υπάρχει ο κίνδυνος εμφάνισης συνδρόμου Dumping.
  • Επιτρέπεται να χρησιμοποιείτε υποκατάστατα ζάχαρης (π.χ. σουκραλόζη)
  • Απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.
  • Επιτρέπεται λίγος καφές, ελαφρύς χωρίς ζάχαρη και εφόσον έχετε λάβει προηγουμένως λίγο γάλα ή τροφή.
  • Καθημερινή λήψη πολυβιταμινούχου σκευάσματος (κατά προτίμηση σε υγρή ή αναβράζουσα μορφή).

 

Δημήτρης Γρηγοράκη
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Επιστημονικός Διευθυντής ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Αντιπρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας
grigorakis@logodiatrofis.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ