Logodiatrofis.gr
Αφιερώματα

Ζέα: Το δημητριακό των Αρχαίων Ελλήνων που τους χάριζε Υγεία & Ευφυΐα

Γιατί παρά την εξέλιξη της επιστήμης – τεχνολογίας θερίζουν οι ασθένειες; 

 

ΖΕΑ

Την ίδια απορία είχε και η κα. Δήμητρα Τυλλιανάκη (χειρούργος οδοντίατρος με σπουδές και στην επιστήμη της Διατροφής) και άρχισε να ερευνά τη διατροφή των αρχαίων ημών προγόνων οι οποίοι παρά τις δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης τους και τη μηδαμινή πορεία στην εξέλιξη της επιστήμης ήταν υγιείς και έξυπνοι.

Μετά από χρόνιες έρευνες ανακάλυψε ότι κυρίαρχο συστατικό στη διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων ήταν το δημητριακό ”Ζέα” που το καλλιεργούσαν οι ίδιοι. Η ίδια εξεπλάγην όταν μετά από σειρά ερωτήσεων σε καθημερινούς ανθρώπους διαπίστωσε ότι η λέξη «Ζέα» ήταν άγνωστη για τους περισσότερους, κυρίως από τους νέους. Έτσι αποφάσισε να διεισδύσει βαθύτερα στην ιστορία και να μελετήσει περισσότερα για τις ευεργετικές ιδιότητες της Ζέας και πως αυτή εξαφανίστηκε από τη χώρα μας ενώ κάποτε αποτελούσε μέρος της καθημερινής διατροφής των προγόνων μας και δέσποζε στα δημοφιλέστερα λιμάνια της χώρας για εξαγωγή του σε άλλες χώρες.

Πάμε λοιπόν να γνωρίσουμε το δημητριακό Ζέα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών της κα. Τυλλιανάκη και με πληροφορίες που συνέλεξα από μια προσωπική μου μελέτη.

Ιστορική Αναδρομή
Η ”Ζέα” ήταν από τα πρώτα δημητριακά που εξημέρωσε ο άνθρωπος. Καλλιεργούνταν για χρόνια στην Ελλάδα καθώς αποτελούσε το δημοφιλέστερο προϊόν διατροφής των Αρχαίων Ελλήνων και εμπορικών συναλλαγών. Λέγετε μάλιστα ότι το λιμάνι της Μαρίνας Ζέας πήρε το όνομα του από το ομώνυμο δημητριακό λόγω των συναλλαγών που πραγματοποιούνταν εκεί. Σε ιστορικά κείμενα αναφέρετε επίσης ότι η θεά Αθηνά κρατάει στις απεικονίσεις της Ζέα και όχι σιτάρι. Η Πόλη της Αθηνάς ονομαζόταν Ζείδωρος γιατί τα εδάφη της χάριζαν απλόχερα στους κατοίκους το δημητριακό.

Για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους, στις αρχές της δεκαετίας του 30, ένας νόμος απαγόρευσε την καλλιέργεια της Ζέας στο εσωτερικό της χώρας, ακόμη και να μην αναφέρεται ως όρος στα λεξικά. Όπως ήταν επόμενο το δημητριακό αυτό ξεχάστηκε με την πάροδο του χρόνου ενώ οι επόμενες γενιές δεν έμαθαν ποτέ την ύπαρξη του. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να επανέρχεται με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς.

Γνωριμία με το προϊόν
Εξωτερικά η Ζέα μοιάζει πολύ με το σιτάρι, έχει όμως διαφορετική θρεπτική σύσταση. Αναφέρεται και ως ζεία, βρίζα, όλυρα, emmen. Η επιστημονική της ονομασία είναι Triticum dicoccum. Πολλοί τη συγχέουν με το γερμανικό Dinkel, τη σίκαλη ακόμη και με το καλαμπόκι η επιστημονική ονομασία του οποίου είναι Zea mailsΠροέρχεται από τη λέξη ”ζειδωρός”, που σημαίνει αυτός που δίνει ζωή.

Οι ευεργετικές ιδιότητες της Ζέας στον ανθρώπινο οργανισμό
Η ζέα αν λάβουμε υπόψη τη προέλευση της λέξης και μόνο καταλαβαίνουμε ότι η κατανάλωση της παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα πλεονεκτήματα της έναντι των άλλων δημητριακών είναι:

  • Περιέχει 10-20 φορές περισσότερο μαγνήσιο. Το μαγνήσιο θεωρείτο για τους Αρχαίους «τροφή του εγκεφάλου». Γ αυτό και οι πρόγονοι μας ήταν τόσο έξυπνοι. «νους υγιής εν σώματι υγιή» έλεγε ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης. Το μαγνήσιο επιπλέον ενεργοποιεί τις ενζυμικές διαδικασίες του εγκεφάλου.
  • Η περιεκτικότητα της σε πρωτεΐνη ανέρχεται στο 13-20% ενώ στο κοινό σιτάρι στο 11-12%.
  • Περιέχει διπλάσια ποσότητα φυτικών ινών η κατανάλωση των οποίων μειώνει τη χοληστερίνη στο αίμα.
  • Υψηλή περιεκτικότητα των βιταμινών Α,Β,C, και Ε. Η βιταμίνη Ε αποτελεί ισχυρό αντιοξειδωτικό, ενώ η προβιταμίνη Α ενεργεί στην καλή όραση και την πρόληψη της ξηροδερμίας.
  • Βοηθάει στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών ( ca, mg κ.τ.λ.)
  • Καταστέλλει τα ένζυμα του καρκινικού κυττάρου και εμποδίζει την ανάπτυξη και τη μετάσταση του καρκίνου.
  • Περιέχει υψηλό ποσοστό του αμινοξέως λυσίνη. Η λυσίνη είναι το συστατικό των πρωτεϊνών που αυξάνει την πεπτικότητα τους, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και είναι το βασικό στοιχείο στη βιομηχανική λειτουργία του εγκεφάλου.

Θρεπτικά συστατικά ανά 100 gr

Ενέργεια

1414 KJ (338 Kcal)

Υδατάνθρακες

75.86 γρ

Φυτικές Ίνες

75,86 γρ

Λίπος

1,63 γρ

Πρωτεΐνη

1,034 γρ

Βιταμίνη Α

11 ΙU

Θειαμίνη (Β1)

0.316 mg

Ριβοφλαβίνη (Β2)

0.251 mg

Νιασίνη (Β3)

4.270 mg

Παντοθενικό Οξύ (Β5)

1.456 mg

Βιταμίνη Β6

294 mg

Φολικό Οξύ

38 mg

Βιταμίνη Ε

0.85 mg

Βιταμίνη Κ

5.9 mg

Ασβέστιο

24 mg

Σίδηρο

2.63 mg

Μαγνήσιο

110 mg

Φώσφορο

332 mg

Κάλιο

510 mg

Νάτριο

2 mg

Ψευδάργυρο

2.65 mg

Μαγγάνιο

2.577 mg

 

Σημαντικό!!!
Η ζέα δεν θα πρέπει να καταναλώνεται από άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη, λόγω πιθανών φλεγμονών που μπορεί να προκαλέσει. Επειδή όμως είναι περισσότερο εύπεπτη σε σχέση με άλλα δημητριακά, εάν η δυσανεξία είναι ήπιας μορφής, η ζέα μπορεί να θεωρηθεί μια καλή εναλλακτική επιλογή κατανάλωσης δημητριακών, σημειώνει η κα. Δήμητρα Τυλλιανάκη

Προϊόντα Ζέας, μπορείτε να προμηθευτείτε σε όλα τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων. Θα τη βρείτε ως αλεύρι, σπόρο, νιφάδες, ψωμί, κριθαράκι και ζυμαρικά.

Δημοσιογραφική επιμέλεια κειμένου

Θεοδώρα Τζανή

Δημοσιογράφος

Μέλος της Ομάδας Logodiatrofis.gr

doratn22@gmail.com

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ